NİSAN AYI SEBZELERİ
Enginar: Bilim dünyasında Cynara Scolymus olarak bilinen enginar, lifli yapısı ve vitaminli içeriği ile pek çok insanın sağlıklı kalmak için tükettiği besinler arasındadır. Kimilerine göre tadı ve kokusu ile rahatsız edici olsa da yapılışına bağlı olarak kokusunu da tadını da bastırabilmek mümkündür. İçinde A, B1, B2, B3 ve C vitamini bulunan enginar, lifli bir yapıya sahiptir. Bu yönüyle sindirim ve boşaltım sistemi üzerinde oldukça etkili olduğu söylenebilir. Midede ortaya çıkabilecek hazımsızlıkları engelleyen enginar aynı zamanda kabızlık sorununa da çözüm olmaktadır. Çok fazla sigara içenleri karaciğer problemi yaşayanlar ve sarılık benzeri hastalığı olanlar mutlaka enginar tüketmelidir. Fosfordan çinkoya kadar vücudun ihtiyaç duyduğu pek çok minerale sahip olan bitki, yüksek tansiyonun da önüne geçmektedir. Kolesterol ve kalp rahatsızlığı olanlar için tıp dünyasının ilk önerisi enginardır. Bunların dışında kan dolaşımını hızlandıran sebze ayrıca şeker dengesini de korumaktadır. Bu yönüyle diyabet hastalarına da şifa olmaktadır. Kolon kanserine yakalanma riskini azaltır. Çok iyi bir idrar söktürücüdür. Demir açısından zengin olması Anemi hastalığı için alternatif bir tedavi yöntemidir.
Bezelye (Sultani): Sultani bezelye adı verilen bu çeşit bezelyeler kabuğuyla birlikte yenilir. Bir başka önemli çeşit de, taneleri iri olan araka bezelyesidir. Bezelye taneleri, taze olarak sevilerek çok çeşitli yemekleri yapılıp yenildiği gibi, kurutulup, dondurulup ve konservesi yapılıp ileride tüketmek için saklanmaya da pek elverişlidir. Kolesterolün dengelenmesine yardım etmesi bezelye faydaları arasındadır.
Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı koruma sağlar.
Beyindeki nörolojik hastalıkların tedavisine yardım eder. Alzheimer rahatsızlığına karşı da koruma sağlar.
Anti aging özelliği vardır. Yaşlanma karşıtı bir besindir.
Saç dökülmesini önlemektedir.
Akciğer kanseri, mide kanseri ve diğer birçok kanser türüne karşı koruma sağlar.
İyi bir folik asit ve askorbik asit kaynağıdır. Ayrıca önemli ölçüde A, B, C, E ve K vitaminlerini içerir. Bu nedenle günlük K vitamini ihtiyacını önemli ölçüde karşılamaya yardım eder. Aynı zamanda önemli miktarda çinko da içerir.
Bir bardak çiğ bezelye 58 miligram C vitamini içerir. Bu içeriği ile erkeklerin günlük C vitamini ihtiyacının %65’ini, kadınlarınsa %77’sini karşılar. B vitamini açısından da oldukça zengindir.
Harika bir prebiyotik etkisi vardır.
Sakız Bakla: İnsan ve hayvan beslenmesinde, bitkisel protein kaynağı olarak tüketilen baklanın, kurusunda %20-36 oranında, yaşında ise %5-7 oranında protein vardır. Bakla; nişasta, lif, kolin, lesitin, vitamin ve fosfor, potasyum, kalsiyum, kükürt, demir gibi mineralleri içerir. Tohumlarının %51-68’i karbonhidratlardan oluşur.
Baklagillerden olan ve faba fasulyesi adıyla da bilinen bakla; Mısır‘da yaygın olarak tüketilen zengin folik asit kaynaklarındandır. Günlük diyette yetersiz folik asit alımı; megaloblastik anemi, spina bifida ve anensefali gibi nöral tüp defekti hastalıklarının ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.
Favizm; bakla tüketiminden sonra, glukoz-6 fosfat dehidrojenaz (G6PD) eksikliği olan bireylerde ortaya çıkan akut hemolitik bir sendromdur. Genellikle 2-6 yaş arası erkek çocuklarda görülür. G6PD eksikliği olan bir bebeği emziren anne, bakla tüketmemelidir. Favizm belirtileri; baş dönmesi, baş ağrısı, göz sarılığı, hemolitik anemi, idrarda bilirubin ve G6PD eksikliği şeklinde özetlenebilir.
Taze Soğan: Bağışıklık sistemini destekler Kan şekeri düzenler Kanseri önler. (Soğanlardaki kanseri önleyen besin, kersetin olarak adlandırılır.) Mide zarına zararlı bakteri üremesini engelleyerek ülserden korur Kalp hastalığı riskini azaltır Burun tıkanıklığı giderici etkisi vardır Beyaz kısmında bol miktarda A vitamini vardır Yeşil kısımlarında bol miktarda C vitamini vardır Ödem söktürücüdür.
Madımak Otu: Madımak, güçlü antioksidan özelliği sayesinde vücudu serbest radikallere karşı koruyor. Kan şekerinin dengelenmesine destek oluyor, özellikle yüksek kan şekerini normal seviyelere indirmede etkili olduğu biliniyor. İdrar söktürücü özellik gösteriyor. Çayı yapılarak içildiğinde mide ve bağırsağı rahatlatıyor. Antiseptik özellikler gösterdiğinden mide ve bağırsakta oluşabilecek hastalıkların önüne geçiyor. İshal sorununun hızla son bulmasına destek oluyor.
Madımak otunu tüketmeye başlamadan önce bilmeniz gereken son bir konu daha var, o da madımak otunun herhangi bir yan etkisi ya da zararı olup olmadığı.
Bu güzeller güzeli otun bilinen bir zararı bulunmuyor. Ama elbette ölçülü bir şekilde yemek gerekiyor. Çünkü ne derler bilirsiniz, her şeyin fazlası zarar.
Semizotu: C vitamini ve Demir bakımından zengindir. Terkibinde Kuzukulağı asidi bulunur. Semizotunun içerdiği omega 3 doymamış yağlar, balıklarınkiyle kıyaslanabilecek düzeydedir: Hem kalbi koruyor hem kansere karşı koruyor. Öyle ki, balık yemeyenler ya da balık yağı tüketemeyenler, her gün semizotu yiyerek bu eksikliği kapatabilirler. Geleneksel olarak gut hastalığına, baş ağrısı ve bedendeki diğer ağrılara iyi geldiğine inanılmaktadır. Günümüzde yapılan bilimsel araştırmalar, semizotunun sağlığa yararlı bu etkisinin varlığını doğrulamaktadır.
Semizotu, içerdiği yüksek oranlı lifiyle peklik (kabızlık) çekenlere fayda sağlar.
Yaşlı, hasta ve diyet yapan kişiler için çok uygun bir sebzedir.
Lapası, yanık ve absede rahatlık verir.
Kuşkonmaz: İçerdiği bol E vitamini nedeniyle bu özelliğini hala koruyan kuşkonmaz; folik asit, amino asit, antioksidan ve bol vitamin içeren yapısıyla oldukça besleyici ve faydalı bir sebze. Yağ ve kalori değerleri düşük olan kuşkonmaz, çözünebilen ve çözünemeyen lifler içerir. Bu durum da kilo vermek için oldukça idealdir. İnsan vücudu lifleri yavaşça sindirebildiği için kuşkonmaz yedikten sonra uzun süre açlık hissetmezsiniz. Ayrıca kabızlığa da iyi gelen kuşkonmaz kolesterolü düşürme özelliğine sahiptir.
2009 yılında Journal of Food Science dergisinde yayımlanan bir makaleye göre kuşkonmaz içindeki mineraller ve amino asit sayesinde yoğun içki tüketilen bir gecenin sabahındaki sersemliği hafifletir ve karaciğeri alkolün zararlarından korur. Ayrıca folik asit zenginidir. Zararları; Fazla kuşkonmaz yemenin bilinen bir zararı yoktur. Ancak fazla kuşkonmaz yemenin gaz yapması ve idrarın kokulu olmasına yol açması muhtemeldir.
Soğan, sarımsak, ıspanak gibi zambakgiller ailesini bir üyesi olan kuşkonmaz, bu tür bitkilere karşı alerjisi olan kişilere tarafından tüketilmemelidir. Zambakgiller ailesine karşı alerji sahibi olunduğu da burun akıntısı, dudak ve ağız şişliği, nefes almada güçlük, kabartı ve kurdeşen gibi semptomlarla belli olabilir.
Coumadin gibi kan seyreltici ilaçlar kullanılıyorsa da K vitamini yoğun bitkiler bir anda fazla tüketilmemelidir. Kuşkonmaz da K vitamini bakımından zengin olduğu için dikkatli olunmalıdır.
Şalgam: İçeriğinde B, C vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir içerir.
Zengin potasyum içeriğiyle yüksek tansiyonu düşürmektedir. Vücudun hastalıklara karşı direncini artırır. İdrar söktürür. Böbrek kumu ve taşının düşürülmesine yardımcı olur. Akciğerleri ve bronşları temizler, vücuda rahatlık verir. Romatizma ve nikriste faydalıdır. Mafsal şişliklerini indirir, şikayetleri giderir. Abse, dolama, kan çıbanı ve donmalarda kullanılır. Ergenlik sivilcesi ve egzama gibi cilt hastalıklarında faydalıdır. Göğsü yumuşatır. Boğaz iltihaplarını giderir. Nekahat devresini kısaltır. Kabızlığı giderir. Şeker hastalarının susuzluğunu giderir.
TANSİYON HASTASI VE BÖBREK HASTALARI İÇİN UYGUN DEĞİLDİR.
Pancar: Sebze olarak faydalanılan kırmızı pancarın anavatanı Akdeniz bölgesidir. A, B, C vitaminleri, fosfor, demir, magnezyum, potasyum, çinko, kalsiyum içerir. Pancarın yaprakları da vitamin ve mineraller bakımından zengindir.
Pancar Diyabete İyi Gelir: Pancarın içerdiği alfa lipoik asit glikoz düzeyini düşürmeye yardımcı olan ve insülin duyarlılığını arttıran bir çeşit antioksidandır. Pancarın bu özelliği strese dayalı diyabet dalgalanmalarının engellenmesine yardımcı olur. Bununla alakalalı yapılan çalışmalar, bu antioksidanın diyabet hastalığı ile mücadele eden kişilerde periferik ve otonom nöropati gibi koşulların oluşmaması için yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
Pancarın Enflamasyona Faydaları: Pancar kolin içermektedir. Çok önemli bir besin olan kolin, kas hareketi, bellek, zihinsel işlevler ve uykusuzluk problemleriyle mücadelede yardımcı olur. Bunun yanında hücre zarı yapısını korumak, sinir impulslarının iletişimini kolaylaştırmak, yağ emilimine yardımcı olmak ve enflamasyonu azaltmak için yardımcı olduğu bilinmektedir.
Pancar Kan Basıncını Düşürür: Pancar hiper tansiyonu azaltabilir hatta önleyebilir. Pancar nitrik oksitlere dönüşebilen nitratlar içermektedir. Nitrik oksit dinlenmek ve kan damarlarının genişlemesini sağlayan ve hayati önem taşıyan bir bileşendir. Bu özelliği sayesinde kan akışını arttırır ve kan basıncının düşmesine yardımcı olur.
Pancar Dayanıklılığı Arttırır: Sporcuların tükettiği besinlerin balında gelen pancar dayanıklılığı arttırmaya yardımcı olur. Egzersiz yaparken çiğ pancar suyu kaslardaki oksijen sirkülasyonunun artmasını sağlar. Bunun yanında solunum yolu hastalıkları ile mücadele eden insanlara da bu konuda yardımcı olur. Solunum yolu kaslarının dayanıklılığını arttırmaya yardımcı olur.
Pancar Kansere Karşıdır: Kanser hastalıklarının en önemli nedeni serbest radikallerdir, fakat bunlar dışındı başka nedenlerden de kaynaklanan kanser vakaları vardır. Pancar anti kanser özellikleri ile tanınındır ve birçok kanser çeşidine yakalanmamak için bünyenin direncini arttırır. Pancarın içerdiği anti kanserojen bitkisel besinler kanserle mücadelede yardımcı olabilir, hatta kansere yakalanmayı önleyebilir. Yapılan bazı bilimsel çalışmalar, pancar özünün çoklu organ tümörlerine engel olduğunu ortaya koymuştur. Meme, prostat ve pankreas kanserini tedavi etmek için pancar menşeli ilaçlar üzerinde çalışılmaktadır.
Pancarın Diğer Faydaları: Pancar varis hastalığı ve bazı göz hastalıklarının önlenmesine de ciddi anlamda engel olabilmektedir. Bunun yanında yapılan birçok araştırma kabızlık sorunun giderilmesi ve ateş düşürücü özelliğinin olduğu yönünde umut verici bilimsel araştırmalar sonucu vardır. Pancarın ayrıca cilt ve saç sağlığına birçok faydasının olduğu bilinmektedir. Pancarın sağlığımıza katkıları modern tıbbın hala araştırma konusudur ve bu araştırmalara devam etmektedir.
NİSAN AYI MEYVELERİ:
Çilek: Vücuda kuvvet verir. Kolesterolü düşürür ve damar tıkanıklığını önler. Aynı zamanda çok iyi bir antioksidan olan çilek bağışıklık sistemini güçlendirir. Kansere karşı koruyucudur. Sindirim sisteminin düzenli çalışmasına çok faydalıdır. Bağırsak kurtlarını döker, idrar söktürür ve vücuttaki zararlı maddeleri vücuttan uzaklaştırır. Kanı temizler, diş etlerini güçlendirir ve ağız kokusunu giderir. Sakinleştirici etkisi ile tansiyonu düşürür ve stresi azaltır. Ateşi düşürür. Romatizma ve karaciğer rahatsızlıklarına iyi gelir. Cildi nemlendirir, tazelik ve güzellik verir.
Çileğin Yan Etkileri: Çilek yiyenlerde bazen kurdeşen görülebilir fakat kalıcı değildir ve kısa sürede geçer.
Çağla: Bir nevi baharın gelişini simgeleyen ve aslında sağlığımıza hiç bilmediğiniz faydalar olan çağlayı mutfaklarınızda kullanabileceğiniz birçok yöntem var. İşte çağla hakkında her şey!
Badem ve kayısı çekirdeğinin çiğ hali olan çağla o kadar kıymetli ki, yıl boyunca sadece 20 gün tadı çıkarılabiliyor. 30 gramında yaklaşık 160 kalori bulunan bu sağlıklı meyve ara öğünlerde veya salatalarda tüketilerek kilo vermeye yardımcı oluyor. Yüksek oranda lif içeren çağla bağırsaklardaki iyi bakterilerin oluşumunu artırıyor ve probiyotik bir etki yaratıyor. Çağla aynı zamanda E vitamini içeriyor ve dolayısıyla güçlü bir antioksidan olarak cilde dahi sağlık katıyor. Zeytinyağında bulunan tekli yağ asitlerine sahip olan çağla, kalp ve damar sağlının korunmasına yardımcı oluyor; kötü kolesterolü düşürüyor. İçerdiği yüksek magnezyum ile kanın oksijenlenme oranını artıran bu taze meyve metabolizmayı da hızlandırıyor. Özellikle tuz ile tüketilen, ekşi bir meyve olan çağlanın çekirdeği de besin değeri yüksek bir kuruyemiş olarak tüketilebilir. Çağlayı sadece bir meyve olarak tüketmek yerine bu lezzeti bir de ana öğünlerinize katmaya ne dersiniz? Bir öneri çağlalı cacık… Normalde salatalıkla hazırladığınız bu
yoğurtlu mezeyi bir de çağla ile hazırlamayı deneyin. Ufak ufak doğradığınız çağlaları sarımsaklı yoğurt ile karıştırın; tuz ve nane ile birlikte servis edin.
Can Eriği: Yeşil erik C vitamini, çözünebilir lif, potasyum, A vitamini ve fosfor yönünden zengin bir besindir. En sevilen meyvelerden yeşil eriğin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Yeşil erik organik asit içeriği yüksek olan bir meyvedir. Tüm bu organik asitler vücudun alkali tutulmasına yardımcıdır. Sitrik asit vücuttaki laktik asidi etkisiz hale getirebilir, bu sayede yorgunluğu önler. Yoğurt, ayran, peynir gibi süt ürünleri ile tüketilmesi halinde kalsiyum emilimini artırır, diş ve kemik sağlığını destekler. Yumurta, et, balık, hindi gibi protein ağırlıklı besinlerle birlikte tüketildiğinde bu besinlerin asit etkisini azaltır ve nötralizasyonu destekler. Bu sayede metabolizma da destekleneceğinden kilo verme süreçlerini olumlu etkiler. Uygun bir kalsiyum/fosfor oranına sahiptir. Üstelik kalsiyum emilimini artıran maddeler de içerdiği için; çocuk ve yaşlı beslenmesinde yer alması gereken örnek bir besindir. Çözünebilir lif açısından zengin bir besindir. Bu sayede hem sindirimi kolaylaştırır hem de kabızlık problemini önlemeye ve çözmeye yardımcıdır. Düzenli kütür kütür yeşil erik yemek diş etlerini güçlendirir. Yüksek C vitamini içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Demir emilimini artırır ve kansızlığı önler. Özellikle kırmızı et ve yumurta tüketimi sonrasında meyve olarak erik tercih edilerek demir biyoyararlılığı artırılabilir. Anti-aging etkisi vardır, yaşlanmayı önler ve cildi yeniler. İçerdiği fitoflavonoidler ve vitaminler bağ doku yenilenmesi hızlandırırlar. Bu sayede kilo verme süreçlerini destekler ve daha sıkı bir vücut için yardımcıdır. Kan şekeri düzenlenmesine yardımcıdır ve muz, kivi, incir gibi kan şekerini hızla yükseltmez. Bu sayede kilo vermeyi destekler. Ara öğünler için ideal bir meyvedir.
ERİĞİ TUZ İLE TÜKETİM YAPMAYIN: TANSİYON HASTALARI VE BÖBREK HASTALARI İÇİN UYGUN GÖRÜLMEZ ARTI VÜCUTTA FAZLADAN BİR ÖDEM ARTIŞI YAPAR.